Құран – адамзатқа арналған нұсқаулық. Басқа нәрселермен қатар, ол осы және келесі өмірдегі адамдарға не пайдалы екенін түсіндіреді.
Құран әр түрлі әрекеттердің маңыздылығын атап көрсетеді: намаз, қайырымдылық (садақа және зекет). Қайырымдылық – шахада мен намаздан кейінгі Исламның келесі тірегі. Келесі аяттар садақаның артықшылықтары мен өзгешелігін көрсетеді:
1. 700% «инвестицияларды қайтару»
«Мал-пұлын Алла жолында сарп ететіндердің мысалы – бейне бір жеті бірдей масақ шығарған, әр масағында жүз дәні бар дәнек секілді. Алла қалаған пендесіне еселеп береді. Алла – Уасиғ (өте кең, асқан жомарт), Алим (құлдарының барлық жай-күйін өте жақсы білетін шексіз ілім иесі)» - 2:261.
Бұл аят садақа үшін бірнеше сауабты сипаттайды. 10 рубль немесе 10 теңге көлеміндегі қайырымдылықтарда үлкен сауаб бар. Аятта сауаб 700 есе артуы мүмкін делінген!
2. Тақуалыққа жету
«Жақсы көрген мал-дүниелеріңнен Алла жолында жұмсамайынша, ізгілік пен кемелдікке қол жеткізе алмайсыңдар. Сондай-ақ қайыр-садақа ретінде не берсеңдер де, Алла оны біледі» - 3:92
Бұл аят маңызды қағиданы атап көрсетеді: біз басқаларға емес, өзімізге артықшылық бермегенше шынайы әділдікке жете алмаймыз. Байлықтың бір бөлігін беру – басқаларды бірінші орынға қоюдың тамаша тәсілі. Әбу Талха пайғамбардың (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) алдына келіп, жүрегін ашты:
«Уа, Алланың Елшісі, шынында да, Алла Тағала Өзінің Кітабында: "Cүйген нәрседен жұмсамайынша, тақуалық таба алмайсың", - дейді, бірақ маған тиесілі мүліктің бәрінен де мен Байруханы жақсы көремін (Алланың елшісі жиі келетін бақ, ол көлеңкеде паналап, ішетін жерде су), мен оны Аллаға және Оның Елшісіне ﷺ беремін және оның арқасында мен тақуалық тауып, өзіме Алладан қорық жасаймын деп үміттенемін. Оны қалағаныңызша қолданыңыз, Уа, Алланың Елшісі".
Алланың елшісі (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) таң қалды:
"Керемет, Әбу Талха! Бұл мүлік табыс әкеледі, біз оны сізден қабылдадық және оны сізге қайтарамыз, оны туыстарыңыздың арасында бөліңіз!»
Әбу Талха Пайғамбардың (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) айтқанын орындады.
3. Садақа Алладан
«Уа, иман келтіргендер! Сауда-саттық, достық қолдау және біреудің біреуге болысып, ара түсуі деген нәрсе атымен болмайтын алапат күн (қиямет қайым) келмей тұрып, өздеріңе берген ризық-несібемізден Алла жолында жұмсаңдар» - 2:254.
Бұл аят маңызды қағида туралы айтады: Бізде бар нәрсе – Алладан. Біз Оның разылығы үшін жұмсағанда, сауаб жинаймыз. Алла тағала беретін нәрсе – Оның рақымы мен мейірімі. Сондықтан байлықпен мақтанбау керек, Алла Тағала үшін және мұқтаж жандарға көмектесу керек.
4. Қайтыс болған соң қорқыныш немесе қайғы жоқ
«Дүние-мүлкін түн демей, күн демей жасырын һәм жария түрде игі жолда жұмсайтындардың Раббыларының дәргейінде алатын ерекше сауабы (сыйы) бар. Олар үшін (әсіресе ақиретте) ешбір қорқыныш жоқ һәм олар онда әсте мұңаймайды» - 2:274.
Бұл аятты оқығанда, сіз бірден күшке толасыз. Садақаны жиі беретіндердің өлімнен қорқатын ештеңесі жоқ. Барлығы өлімнен, белгісіздіктен қорқады. Сондықтан бұл аят бізге жомарт болсақ, келесі өмірде қауіпсіздікке кепілдік берілетінін айтады. Бұдан шығатыны, садақа-бәрі іздейтін қауіпсіздік пен қорғаныс құралы.
5. Иса пайғамбардың керемет сөздері
«Мені қайда болсам да адамдарға жақсылық, құт-береке әкелетін мүбәрак жан қылды. Сонымен қатар маған тіршілігімде (яғни, дүниеден өткенше) намаз оқуды, (жағдайым болса) зекет беруді һәм өзгелерді соған үндеуімді бұйырды» - 19:31.
Бұл 'Иса (Алланың сәлемі болсын) туылғаннан кейінгі алғашқы сөздерінің бірі болды. Сөйлейтін нәресте сөзсіз ғажайып, бірақ мұнда оның хабарына баса назар аударылады. Оның сөздерінен біз Алланың рақымы намаз бен садақа беретінінде екенін білдік. Намаз біздің Алламен қарым-қатынасымызды нығайтады, ал садақа Оның жаратылыстарымен қарым-қатынасымызды нығайтады.
Құран әр түрлі әрекеттердің маңыздылығын атап көрсетеді: намаз, қайырымдылық (садақа және зекет). Қайырымдылық – шахада мен намаздан кейінгі Исламның келесі тірегі. Келесі аяттар садақаның артықшылықтары мен өзгешелігін көрсетеді:
1. 700% «инвестицияларды қайтару»
«Мал-пұлын Алла жолында сарп ететіндердің мысалы – бейне бір жеті бірдей масақ шығарған, әр масағында жүз дәні бар дәнек секілді. Алла қалаған пендесіне еселеп береді. Алла – Уасиғ (өте кең, асқан жомарт), Алим (құлдарының барлық жай-күйін өте жақсы білетін шексіз ілім иесі)» - 2:261.
Бұл аят садақа үшін бірнеше сауабты сипаттайды. 10 рубль немесе 10 теңге көлеміндегі қайырымдылықтарда үлкен сауаб бар. Аятта сауаб 700 есе артуы мүмкін делінген!
2. Тақуалыққа жету
«Жақсы көрген мал-дүниелеріңнен Алла жолында жұмсамайынша, ізгілік пен кемелдікке қол жеткізе алмайсыңдар. Сондай-ақ қайыр-садақа ретінде не берсеңдер де, Алла оны біледі» - 3:92
Бұл аят маңызды қағиданы атап көрсетеді: біз басқаларға емес, өзімізге артықшылық бермегенше шынайы әділдікке жете алмаймыз. Байлықтың бір бөлігін беру – басқаларды бірінші орынға қоюдың тамаша тәсілі. Әбу Талха пайғамбардың (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) алдына келіп, жүрегін ашты:
«Уа, Алланың Елшісі, шынында да, Алла Тағала Өзінің Кітабында: "Cүйген нәрседен жұмсамайынша, тақуалық таба алмайсың", - дейді, бірақ маған тиесілі мүліктің бәрінен де мен Байруханы жақсы көремін (Алланың елшісі жиі келетін бақ, ол көлеңкеде паналап, ішетін жерде су), мен оны Аллаға және Оның Елшісіне ﷺ беремін және оның арқасында мен тақуалық тауып, өзіме Алладан қорық жасаймын деп үміттенемін. Оны қалағаныңызша қолданыңыз, Уа, Алланың Елшісі".
Алланың елшісі (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) таң қалды:
"Керемет, Әбу Талха! Бұл мүлік табыс әкеледі, біз оны сізден қабылдадық және оны сізге қайтарамыз, оны туыстарыңыздың арасында бөліңіз!»
Әбу Талха Пайғамбардың (оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын) айтқанын орындады.
3. Садақа Алладан
«Уа, иман келтіргендер! Сауда-саттық, достық қолдау және біреудің біреуге болысып, ара түсуі деген нәрсе атымен болмайтын алапат күн (қиямет қайым) келмей тұрып, өздеріңе берген ризық-несібемізден Алла жолында жұмсаңдар» - 2:254.
Бұл аят маңызды қағида туралы айтады: Бізде бар нәрсе – Алладан. Біз Оның разылығы үшін жұмсағанда, сауаб жинаймыз. Алла тағала беретін нәрсе – Оның рақымы мен мейірімі. Сондықтан байлықпен мақтанбау керек, Алла Тағала үшін және мұқтаж жандарға көмектесу керек.
4. Қайтыс болған соң қорқыныш немесе қайғы жоқ
«Дүние-мүлкін түн демей, күн демей жасырын һәм жария түрде игі жолда жұмсайтындардың Раббыларының дәргейінде алатын ерекше сауабы (сыйы) бар. Олар үшін (әсіресе ақиретте) ешбір қорқыныш жоқ һәм олар онда әсте мұңаймайды» - 2:274.
Бұл аятты оқығанда, сіз бірден күшке толасыз. Садақаны жиі беретіндердің өлімнен қорқатын ештеңесі жоқ. Барлығы өлімнен, белгісіздіктен қорқады. Сондықтан бұл аят бізге жомарт болсақ, келесі өмірде қауіпсіздікке кепілдік берілетінін айтады. Бұдан шығатыны, садақа-бәрі іздейтін қауіпсіздік пен қорғаныс құралы.
5. Иса пайғамбардың керемет сөздері
«Мені қайда болсам да адамдарға жақсылық, құт-береке әкелетін мүбәрак жан қылды. Сонымен қатар маған тіршілігімде (яғни, дүниеден өткенше) намаз оқуды, (жағдайым болса) зекет беруді һәм өзгелерді соған үндеуімді бұйырды» - 19:31.
Бұл 'Иса (Алланың сәлемі болсын) туылғаннан кейінгі алғашқы сөздерінің бірі болды. Сөйлейтін нәресте сөзсіз ғажайып, бірақ мұнда оның хабарына баса назар аударылады. Оның сөздерінен біз Алланың рақымы намаз бен садақа беретінінде екенін білдік. Намаз біздің Алламен қарым-қатынасымызды нығайтады, ал садақа Оның жаратылыстарымен қарым-қатынасымызды нығайтады.
